Nasze naramskie historie na przestrzeni wieków.
Spis opracowań tematycznych jest uzupełniany w miarę ich publikacji. Wywołany artykuł otwiera się w nowym oknie.
Zaczynamy od początków
Opisujemy okolice Naramy od czasów prehistorycznych do czasów Jadwigi i Jagiełły. W tym kontekście akurat fakt objęcia tronu przez Jadwigę i Jagiełłę dla toku naszej opowieści ma podstawowe znaczenie, bowiem powołane w 1374 Krakowskich Sadów Ziemskich zaczęły spisywać wszelkie ważne wydarzenia. A jak wiadomo w tym okresie, tak jak i obecnie, Narama leżała w Powiecie Krakowskim, zatem objęta była jurystykcją tychże Sądów. Z kwerend archiwalnych wynika, że jest sporo zapisów sądowych dotyczących Naramy, to znaczy, że władający majatkiem naramskim cechami charakteru nie odbiegali od reszty ówczesnych warstw, będziemy zatem mieli o czym opowiadać. Historie na pewno będą ciekawe.
Czytaj dalej
CURIA MILITARIS NARAMA. Opowieść o średniowiecznej Naramie do 1413 roku.
Chociaż dokładna data wytyczenia gościńca Żarnowiec–Kraków nie jest znana, na podstawie zapisków można przypuszczać, że jego początki sięgają XIII wieku, kiedy Małopolska intensywnie rozwijała się gospodarczo i lokacyjnie. Do XIV wieku droga ta była już dobrze utrzymanym szlakiem handlowym, a jej strategiczne znaczenie rosło w kolejnych stuleciach. Obecność „curia militaris” w Naramie stanowiła dowód na potrzebę ochrony tej ważnej trasy w kluczowych punktach.
Czytaj dalej
Zabójstwo dziedzica Naramy
Zabity przez Mikołaja z Kończyc dziedzic Naramy Jan herbu Nowina był synem Andrzeja Połukopka Naramskiego, starszym bratem Bernarda, Walentego i Stanisława oraz siostry Doroty. Jan był żonaty z Katarzyną Gaszowcową, wdową po zmarłym w 1474 roku doktorze medycyny Piotrze Gaszowcu z Garlicy Górnej (obecnie Górna Wieś w gm. Michałowice). Jan z Katarzyną mieli tylko jedną córkę Katarzynę, która od 1495 była żoną Dobiesława z Minogi.
Czytaj dalej
Za króla Olbrachta …
Proszę sobie wyobrazić konsternację „urodzonego” Walentego Naramskiego, współdziedzica Naramy, kiedy przyjeżdża woźny Królewskiego Sądu Komisarskiego i oznajmia mu, że nie jest już dziedzicem Naramy, ponieważ z powodu „nie obesłania” przez niego wyprawy mołdawskiej Jana Olbrachta w 1497, Piotr Chlewiski podczaszy księcia Zygmunta (późniejszego króla), który był obecny na wyprawie w Mołdawii, otrzymuje jego dobra naramskie.
Czytaj dalej
Trochę o drogach w Naramie.
Główną drogą którą można było dojechać do Naramy był historyczny Gościniec z Żarnowca do Krakowa. Na późniejszych mapach został również zaznaczony trakt od Krakowa, przez Węgrzce, Michałowice, Słomniki, Jędrzejów , Miechów dalej na północ. Jednakże aż do dziś starsi ludzie w Naramie i na Kozierowie „Gościńcem” nazywają obecną ulicę Graniczną między tymi miejscowościami. Szkoda, że historyczna nazwa „Gościniec” nie znalazł uznania w oczach mieszkańców, którzy zaproponowali nazwę ul. Graniczna.
Czytaj dalej
Naramski najazd na Zagórzyce!
Proszę sobie wyobrazić konsternację „urodzonego” Walentego Naramskiego, współdziedzica Naramy, kiedy przyjeżdża woźny Królewskiego Sądu Komisarskiego i oznajmia mu, że nie jest już dziedzicem Naramy, ponieważ z powodu „nie obesłania” przez niego wyprawy mołdawskiej Jana Olbrachta w 1497, Piotr Chlewiski podczaszy księcia Zygmunta (późniejszego króla), który był obecny na wyprawie w Mołdawii, otrzymuje jego dobra naramskie.
Czytaj dalej
...Naramowski już nie!
Zadawaliście kiedyś sobie pytanie, jak wyglądały sprawy własności Naramy
na przestrzeni jej dziejów? Ja też. Dlatego, kiedy miałem wczoraj
wieczorem chwile czasu, postanowiłem przygotować grafikę, która obrazowo
przedstawia zmiany właścicieli Naramy.
Jak szanowni Czytelnicy widzą najdłużej Narama była gniazdem rodowym dla
rodu "Nowina", którego część od tego gniazda przyjęła nazwiska Naramski,
Narembski i Narębski.
Czytaj dalej
Cmentarz (zbiorowa mogiła) na granicy Naramy i Owczar.
Dla wielu mieszkańców Naramy i Owczar, zwłaszcza tych, którzy uważnie słuchali rodzinnych przekazów nie jest to rzecz nieznana. Jednak wielu mniej dociekliwych mieszkańców, a także tych, którzy niedawno osiedlili się w okolicy z zainteresowaniem pyta o kurhan i krzyż na jego wierzchu, które znajdują się dokładnie na granicy obydwu miejscowości. Pytania te pojawiają się najczęściej w kontekście poszerzenia drogi prowadzącej obok tej kapliczki i możliwości odsunięcia krzyża o parę metrów od jej osi.
Czytaj dalej
Narama 18.12.1944. Partyzancka potyczka z hitlerowcami.
Długo zastanawiałem się, czy teraz podejmować ten temat, czy może poczekać do momentu, kiedy w pisaniu esejów poświęconych Naramie chronologicznie dojdziemy do czasów II wojny Światowej. O tym, aby właśnie teraz zając się tym tematem zdecydowały ostatnie publikacje, które powielają narrację i twierdzenia krzywdzące dla ówczesnych mieszkańców Naramy.
Czytaj dalej
Data donacji folwarku Narama na rzecz klasztorów i data śmierci donatora Pawła Żydowskiego została ustalona.
Te fragmenty dokumentu, które Państwu zaprezentowałem są niezwykle ważne dla
historii Naramy, zwłaszcza dla historii naramskiego Kościoła. Pozyskałem też
inne dokumenty, które informują o tym w jaki sposób Paweł Żydowski wszedł w
posiadanie części Naramy oraz, że - oprócz niego - fundatorami donacji dla
krakowskich zakonów byli również Narębscy. Ale o tym już będzie w esejach
poświęconych historii miejscowości.
Oto treść wpisów, w załączonych fragmentach starodawnego dokumentu drukowanymi
literami uczyniona.
Czytaj dalej
Treść zapisu z 1619 roku donacji przez Pawła Żydowskiego swojej części Naramy na rzecz Zakonu OO Karmelitów Trzewiczkowych w Krakowie.
Do poniższego dokumentu został dołączony bardzo szczegółowy opis przedmiotu darowizny. Opis zostanie omówiony w jednym z kolejnych esejów poświeconych Naramie.
Czytaj dalej
AD 1580 -1600: działy, podziały, rozgraniczenia i … znikające wsie.
W tym czasie w celu eliminacji różnego rodzaju niejasności dokonany i szczegółowo opisany został podział wsi pomiędzy braci Narebskich. Miało istotne znaczenie w wydarzeniach, które miały miejsce sto lat później, że aż nastąpiła konieczność dokładnego odtworzenia tych zapisów. Czytając dokumenty zapisów działów i rozgraniczeń warto zwrócić uwagę, że wówczas Narama miała inny układ sąsiadów, niż ma obecnie. Graniczyła ze Szodrkowicami, Owczarami, Garlicą Górną, Łuszczewicami, Zakrzowem, Żyrkowicami, Damicami i Krasińcem. Ale idźmy do rzeczy.
Czytaj dalej
Przywracanie pamięci: Kogo i czym obdarował JMP Paweł Żydowski.
Słyszeliście albo czytaliście, że Paweł Żydowski był jedynym właścicielem Naramy i przed śmiercią podarował jedną jej połowę (wraz z kościółkiem) Zakonowi Karmelitów, a drugą połowę Zakonowi Dominikanów z Krakowa? Ja też. A czy tak było w istocie i czy nie zaistniał poważny błąd, który – niestety - powielany w wielu materiałach i opracowaniach historycznych, także tych „poważnych” i „oficjalnych” wyzuł z pamięci potomnych kogoś ważnego dla historii Naramy? Jeżeli chcecie wiedzieć jak było naprawdę, to usiądźcie wygodnie w fotelach, bo czytając ten tekst zdziwicie się. I to bardzo zdziwicie.
Czytaj dalej
No i winowajca się znalazł...
Tak by można rzec żartobliwie o postaci, która - najprawdopodobniej zupełnie nieświadomie - wprowadziła i upowszechniła nieprawdę w zapisach historycznych dotyczących Naramy. Chodzi o funkcjonujące od dawna przekonanie, wielokroć przywoływane także w opracowaniach pisemnych, że to Paweł Żydowski „wieś tę swoją Naramę z gruntami etc. oddaje XX. Karmelitom w połowie, a w drugiej połowie XX. Dominikanom”. Jakież było zdziwienie wielu, kiedy niedawno okazało się, że przekonanie to było błędne.
Czytaj dalej
Kalwini z Iwanowic, szczodrkowski papista i inni.
Zwykle wyobrażamy sobie, że wielka historia działa się lu dzieje gdzieś daleko, daleko od nas. Że my, czy ludzie z naszej okolicy, nie mają na nią wpływu. Zwykle okazuje się jednak, że ta wielka historia może dziać się też wokół nas i że my również możemy być jej aktywnymi uczestnikami. My, lub nasi ojce, dziadowie czy pra,pra,pradziadowie…
Czytaj dalej
Kronika Szkolna Szkoły Powszechnej w Naramie, z lat 1922-1957 z uzupełnieniem do dziś.
Szkoły Powszechnej w Naramie, którą przepisałem z rękopisu i udostępniam, znajduje się w rękach prywatnych. Jej kopia dotarła do mnie przez ręce p. Adama Miskę kustosza Muzeum Regionalnego w Iwanowicach. Po zapoznaniu się z nią stwierdziłem, że chociaż zapisy uzewnętrznają osobisty i subiektywny punkt widzenia (także politycznego) dokonującego w danym momencie wpisu, to jednak zawarte informacje dotyczące wydarzeń historycznych, zdarzeń ważnych dla wsi i szkoły nakazują, aby tę Kronikę opublikować.
Czytaj dalej
Tak, tak … to ta Michalina …
W Kronice, we wpisie dotyczącym roku szkolnego 1939/49 jest następujący
wpis, że nauczycielem w Naramie „został mianowany z dniem 9 lutego 1940
roku Pan Jan Braun, nauczyciel z Łodzi”
Jan Tymoteusz Braun przed wojną był kierownikiem szkoły w Łodzi, a jego
żona Anna prowadziła dom. Mieli synów Andrzeja i Jana oraz córkę
Michalinę. Niemcy wysiedlili z mieszkania całą rodzinę i wywieźli do
Krakowa, do Generalnego Gubernatorstwa. Po jakimś czasie Jan Braun
został skierowany do Naramy aby objąć stanowisko nauczyciela.
Czytaj dalej
Trudne sąsiedztwo w Naramie i ... kontrakt na zgodę.
Niesnaski kłótnie, nieporozumienia i „turbulencje” stały na porządku dziennym. Zarówno pomiędzy ekonomami, poddanymi i czeladzią „obojga części wsi Naręby, względem gruntów, wygonów i granic tejże majętności, że się sobie worywali i miedze poprzerywali” z przyczyny czego dochodziło również do niesnasek między klasztorami. Właśnie do takiego spotkania doszło „na gruncie” w X.1687 roku. Obydwie będące w sporze strony tzn. OO Karmelici jak i OO Dominikanie, postanowili przy „udziale poważnych Przyjaciół wszystkie pola objechać, obejrzeć wszelkie krzywdy, jeżeli takie były, zobaczyć stare grunty i stare znaki jakie były wiadome”.
Czytaj dalej
Chłopski bunt w Naramie
Rzecz o której chce wam teraz opowiedzieć dzieje się w Naramie w 1818 roku. Wincenty Censler, który po przejęciu wsi od Franciszka Boguskiego wprowadził w Naramie rządy tzw. twardej ręki, powołując się na Umowę Dzierżawy, zapisane Powinności Poddanych, tzw. Inwentarz i przepisy prawa obowiązujące w Królestwie Polskim (kongresowym) doprowadził do konfliktu Dworu ze Wsią i efektem którego był „bunt” chłopski. Ogłoszenie mieszkańców wsi "buntownikami" spowodować mogło pacyfikację całej wsi, więzienie, wyrzucenie wraz z rodzinami z gospodarstw, które stanowiły ich źródło utrzymania z pozostawieniem dziedzicowi całego swojego dorobku: inwentarza żywego, budynków i narzędzi, a także zasiewów..
Czytaj dalej
Inwentarz czyli opisanie wsi Narama; 1798 - 1825
Wieś Narama, pierwszy i całościowy dostępny spis ludzi oraz majątku nieruchomego i ruchomego w Naramie pochodzi z roku 1798 roku, z dodatkowymi informacjami z roku 1817 i 1825. Wieś dziedziczna XX. Karmelitów przy Krakowie na Piasku, będących dawnej Obserwy. Ta leży w Departamencie i Powiecie Krakowskim, przy Gościńcu idącym z Krakowa do Żarnowca po lewej ręce, odległa od Krakowa mil dwie. Kaplica pod Tytułem Św. Wojciecha Biskupa Męczennika (sic!) z drzewa rżniętego, dach i ściany gontami przykryte.
Czytaj dalej
Dzieje zabytkowego Kościółka w Naramie 1617-1980. Nowe materiały i fotografie.
„Przy głównem wejściu kruchta drewniana, druga boczna. Dach zdobi kopułka. Okien w ołów oprawionych 3, ołtarzy cztery: wielki Matki Boskiej w sukience snycerską robotą wykonanej, wyzłoconej. Na zasuwie św. Wojciech bp męczennik po stronie ołtarz św. Mikołaja. W ołtarzach relikwie Cezarego, Witalisa, Kalistrada męczennika. Między prezbiterium i nawą tęcza z pasją i aniołami. Nad głównemi drzwiami chórek z pozytewkiem. Na ścianie obraz św. Eliasza i portret fundatora. W kościele grób murowany, pokryty płyta kamienną z napisem: Tu leży urodzony Paweł Żydowski, który ten kościół fundował, um. r. 1625. Herb 3 róże między literami P. Ż.”
Czytaj dalej
Odrowąż - herb wsi i Gminy Iwanowice
Ród pieczętujący się herbem Odrowąż (Odrowąs, Odrowąsch, Odrzywąs) jest jednym z najstarszych polskich rodów datującym się od schyłku XI wieku, wywodzącym się z Ziemi Morawskiej (obecnie Republika Czeska). Dlatego też w herbach wielu rodów i wielu miejscowości zarówno w Polsce jak i Republice Czeskiej i Słowackiej zawarty jest ten klejnot rycerski. Jak pisze Waldemar Ireneusz Oszczęda w opracowaniu „Bliźniacze herby”: „(…) Herb Odrowąż uważany jest za jeden z najstarszych herbów rycerskich w Polsce. Zaliczany jest do grona takich starych herbów jak np. Nowina i Korczak. Większość znanych źródeł historycznych wskazuje na to, że pierwotna siedziba rodu Odrowążów znajdowała się w czeskim mieście Benešov (Benešov).
Czytaj dalej
Święty Mikołaj z naramskiego kościółka.
Kiedy patrzymy na fotografie wnętrza zniszczonego przez pożar w styczniu 1980 roku historycznego naramskiego kościółka, w prawym bocznym ołtarzu zwraca uwagę postać biskupa, który czyni znak krzyża nad trójką dzieci znajdujących się w … cebrzyku! Wielu zadaje sobie pytanie, kimże jest ten duchowny i dlaczego został przedstawiony w takiej nietypowej sytuacji. Pewnie będziecie zaskoczeni, ale obraz ten przedstawia postać … Świętego Mikołaja. Tak! Świętego biskupa Mikołaja! Skoro przed bardzo długo Święty towarzyszył w modłach Parafian, warto zatem, żebyśmy wiedzieli więcej o Osobie tego Świętego.
Czytaj dalej
Historia Naramy, krótko rok po roku!
Przedstawiamy "Okazjonalnik Naramski", który stanowił materiał pomocniczy do prezentacji podczas spotkania kolędniczego w Naramie 28 stycznia 2023 roku. Okazjonalnik zawiera chronologicznie ułożone zapiski wydarzeń historycznych jakie mały miejsce w Naramie od czasów wczesnego średniowiecza aż do dnia dzisiejszego, a także opisujący różne naramskie ciekawostki.Ponieważ okazjonalnik wzbudził duże zainteresowanie postanowiliśmy wykonać dodatkowe jego egzemlarze, które zostaną dostarczone mieszkańcom Naramy do skrzynek pocztowych. "Okazjonalnik" mozna sobie również wydrukować samodzielnie poprzez kliknięcie poniższego linku i pobranie pliku .pdf..
Czytaj dalej
Naramowice, Naramice, Naramów
Pisałem już, ale przypomnę, że w Polsce są miejscowości o takiej, lub
podobnej nazwie: 1. Naramowice, w województwie wielkopolskim,
będące dziś dzielnicą Poznania. 2. Naramice w województwie
łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Biała. 3. Narama, w
województwie małoposlki, w powiecie krakowskim, w gminie Iwanowice.4.
Naramów, województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie
Łopuszno. Naramowice, Naramice, Naramów i nasza Narama wiodą swoje nazwy
od popularnego w śreniowieczu rycerskiego imienia Naram. I jak twierdzi
Aleksander Brückner, wiodąc miano NARAM w znaczeniu duży, mocny,
olbrzymi.
Poznajmy zatem naszych imienników.
Czytaj dalej
Zapis z 1447 r. Andrzeja Naramskiego na rzecz żony
W dokumencie z 17 marca 1477 Jan Bohun z Donosów sędzia i Jan z Pielgrzymowic podsędek ziemscy krakowscy poświadczają, że w aktach sądu ziemskiego z czasów ich poprzedników, Bartosza [Obulca] z Gór sędziego i Piotra z Cikowic podsędka ziemskich krakowskich znajduje się wpis z daty: Kraków, 3 października 1447 r., w którym Andrzej Połukopek dziedzic z Naramy zeznał, że zapisał swej żonie Annie, córce Tomasza Pszonki z Więcławic,50 grzywien monety krakowskiej posagu i 50 grzywien wiana na połowie swych dóbr dziedzicznych w Naramie.
Czytaj dalej
Imię Michał znaczy: „Któż (jest) jak Bóg”
Parę razy w gronie Naramian i oczywiście Naramianek rozmawialiśmy o pomniku Św. Michała Archanioła, który stanął przy naramskim kościele. Wielu ciekawych było znaczenia modlitwy-wezwania do tego Świętego, która jest odmawiana po każdej Mszy Świętej. Obiecałem, że napiszę za jakiś czas napiszę więcej na ten temat. I właśnie teraz pojawił się odpowiedni moment, aby to zrobić. Od razu zastrzegam, że jeśli ktoś ma słabe nerwy lub słabszą odporność psychiczną, to niech daruje sobie tę lekturę, bo ten artykuł może nie być dla niego lub dla niej.
Czytaj dalej
Przymusowa deportacja polskiej rodziny z Rycerki Dolnej do Naramy.
Ostatnio za pośrednictwem facebookowej strony „Narama wczoraj i dziś” skontaktowała się ze mną p. Zuzanna Małgorzata Holik Gołek. Pytała, czy mamy w posiadaniu jakiś spis ludzi, którzy byli przesiedleni w czasie II Wojny światowej do Naramy. W trakcie wymiany zdań okazało się, że chodzi o przymusowo wysiedlonych mieszkańców Żywieczczyzny, którzy bez dobytku i pieniędzy, a jedynie z rzeczami osobistymi, zostali wyrzuceni przez Niemców ze swoich domów i skierowani na pastwę losu do miast, miasteczek i wsi Generalnej Guberni. Także do Naramy.
Czytaj dalej
Mogiłą złączeni. Skąd się wzięły żołnierskie cmentarze w Naramie.
W Naramie znajdują się trzy zbiorowe groby żołnierskie. W grobach zbiorowych leżą ludzie różnych narodowości, w tym Polacy będący żołnierzami armii austro-węgierskiej i armii rosyjskiej, które toczyły między sobą krwawy bój w czasie I wojny Światowej. Ofiary tej okrutnej bitwy można liczyć w dziesiątkach, jeżeli nie setkach tysięcy. Kilkaset z tych ofiar spoczywa w naramskiej ziemi razem złączeni we wspólnych mogiłach.
Czytaj dalej
A short story about Narama's long history
The website "Narama Yesterday and Today" (Narama wczoraj i dziś) provides contemporary news that is useful and necessary for the residents of Narama. The website also presents historical content in the form of short historical sketches, as well as extensive historical studies that discuss specific events from Narama's rich history, or describe important individuals, including the owners of the Narama estate.
Czytaj dalej
Korotke opovidannya pro dovgu istoriyu Naramy
Portal 'Narama vchora i s'ohodni' (Narama wczoraj i dzis) nadaye aktualnu, korysnu ta neobhidnu informatsiyu dlya zhyteliv Naramy ta hostey, yaki zupynyayutsya v Narami abo planuyut' yiyi vidvidati. Sayt takozh proponuye istorychnyy kontent u formi korotkykh istorychnykh narysiv, a takozh obshyrykh istorychnykh doslidzhen', yaki rozglyadayut' konkreti podiyi z bahatoyi istoriyi Naramy abo opysuyut' vazhlyvykh osib, vklyuchayuchy vlasnykiv mayetku Narama.
Czytaj dalej
Naram z Naramowic. Na początku był Naram
Na początku był Naram. Nazwa Naramowic należy wszak do patronimicznych nazw miejscowych urabianych od imienia eponima traktowanego jako przodek obecnych mieszkańców. Taki typ nazw, występujący powszechnie na naszych ziemiach i w ogóle całej Słowiańszczyźnie (...) Historycy i językoznawcy gotowi byli przyjmować, że tego rodzaju nazwy są szczególnie archaiczne i reprezentują najstarszą warstwę osadnictwa słowiańskieg jako że nawiązują do struktur rodowych.
Czytaj dalej
Narama:Od pańszczyzny do wolności i własnego zagona.Uwłaszczenie wsi w 1864 roku.
Omówienie przeprowadzonego uwłaszczenia mieszkańców Naramy w 1864 roku, wsi położonej w Królestwie Polskim, czyli w zaborze rosyjskim, nie jest zadaniem łatwym. W kontekście tego zagadnienia istnieje pułapka prezentyzmu, czyli ocena wydarzeń i faktów z przeszłości z perspektywy obecnego czasu. Naukowcy uważają prezentyzm za sofizmat, czyli błąd logiczny, trudny do wykrycia na pierwszy rzut oka, mający na celu potwierdzenie swoich racji bez względu na logiczną poprawność argumentacji. Czyli prosto rzecz ujmując naginanie faktów, aby za wszelka cenę udowodnić swoją rację. Zatem aby uniknąć błędu prezentyzmu, będę się opierał na dokumentach archiwalnych.
Czytaj dalej
Komasacja gruntów w Naramie w latach 1930-1931. Zajawka przyszłego eseju.
Do tego tematu wrócę za jakiś czas aby szczegółowo opisać proces wymiany i scalania gruntów. Teraz jedynie sygnalizuję temat na prośbę jednego z Plenos Titulos Czytelników, który prosił, abym - jeżeli mam - udostępnił tabele pokomasacyjne w celu porównania ich z tabelami uwłaszczeniowymi z 1864 roku. Zatem udostępniam będącą w moim posiadaniu kopię "Kieleckiego Dziennika Wojewódzkiego" z 27.II.1932 roku zawierającego "Obwieszczenie Okręgowego Urzędu Ziemskiego w Kielcach Z dnia 13 lutego 1932 r. o przeprowadzonem scalenia grantów wsi Narama, gm. Iwanowice, pow. miechowskiego."
Czytaj dalej
Od małej kapliczki do kościoła parafialnego.Rozbudowa naramskiej świątyni w latach 1913 – 1938.
Ponieważ kościółek vel kaplica znajdowała się na gruntach naramskiego folwarku, 7 sierpnia 1913 Jan Chrzanowski, jako jego właściciel, zwrócił się z prośbą do carskiego gubernatora urzędującego w Kielcach o wyrażenie zgody na przeprowadzenie remontu kaplicy w Naramie. Wszystko byłoby dobrze, tylko nie wziął tylko pod uwagę jednego faktu, że władzy rosyjskiej wcale nie zależało na tym, aby podtrzymywać wiarę katolicką w podporządkowanym carowi Królestwie Polskim.Ponieważ wspólnymi siłami udało się załatwić poważną sprawę związaną z remontem kaplicy, pojawił się pomysł, aby w Naramie utworzyć parafię.
Czytaj dalej
O tym jak O.O. Karmelici i O.O. Dominikanie upamiętnili swoich naramskich dobrodziejów.
Paweł Żydowski, ponieważ „miał tylko jednego syna, który mu prędko umarł” podarował swój majątek OO Karmelitom w zamian za opiekę. Procedura związana z darowizną rozpoczęta była w 1618 roku, a finalnie została zakończona w 1619. Także Jan Narębski, również bezpotomny, ponieważ był blisko związany w Konwentem Św. Trójcy (Dominikanie) w Krakowie, nie mając komu pozostawić majątku, idąc wzorem Pawła Żydowskiego postanowił obdarować swoją majętnościami ten Konwent. A wdzięczni zakonnicy w taki sposób upamietnili swoich dobrodziejów.
Czytaj dalej
Spółka Mleczarska w Naramie, Spółdzielnia z o.o.
Przeglądając internetowe spisy archiwalne trafiłem na bardzo ciekawe informacje, które utwierdzają mnie w przekonaniu, że Narama i Naramianie bardzo dużo zawdzięczają dwóm młodym i światłym ludziom. Dwóm młodym ludziom i okolicznościom, że ci dwaj ludzie spotkali się akurat w tym czasie i w … Naramie. Chodzi mi o księdza Stefana Marca, najpierw administratora, a potem proboszcza parafii w Naramie oraz Tadeusza Piecha, nauczyciela, współzałożyciela i kierownika Szkoły Powszechnej w Naramie.
Czytaj dalej
Spis pełnoletnich mieszkańców Naramy w 1946 roku(w związku z tzw. Referendum Ludowym).
Celem niniejszego opracowania nie jest rozstrząsanie problemów z brutalnie sfałszowanym tzw. Referendum ludowym przeprowadzonym w Polsce 30 czerwca 1946 roku. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie sporzadzonej z tej okazji listy pełnoletnich mieszkańców Naramy w 1946 roku. Jest to ważne, ponieważ II Wojna Światowa zabrała blisko 6 milionów mieszkańców Polski, w tym mieszkańców Naramy. Spis ten jest faktycznie pierwszym po wojnie i dlatego tak ważnym.
Czytaj dalej
Kościółek w Naramie w roku 1877 roku. Carskiego Rewizora spis z natury.
Ревизор Государственных Имуществ (Rewizor Gosudarstwiennych Imuszcziestw) czyli jakbyśmy dziś powiedzieli „biegły rewident majątku państwowego” obejrzał i spisał z natury rzeczy nieruchome i ruchome. Ponieważ w Naramie była również kaplica wystawiona w 1617 roku przez Pawła Żydowskiego, która przynależała do majątku, została również opisana. Co prawda, niewiele było do spisania, ponieważ po Powstaniu i wyrzuceniu z majątku zakonników, carscy urzędnicy zakazali również odprawiania w niej nabożeństw. Kaplica popadała w ruinę a w 1869 r. przeniesiono do Korzkwi monstracje, kielich, cyborium, ornaty i inne rzeczy konieczne do odprawiania nabożeństw.
Czytaj dalej
Konfiskata i sprzedaż naramskiego majątku XX.Karmelitów.
Ponieważ od 1716 roku właścicielami całości naramskiego majątku był Zakon Karmelitów z Krakowa, a więc wedle ówczesnego stanu prawnego z Cesarstwa Austro-Węgierskiego, po Powstaniu Styczniowym proces odebrania zakonnikom pozostałej po uwłaszczeniu części naramskiego umajątku przebiegał inaczej. Konieczne były umowy międzynarodowe. Ostatecznie jednak naramski majątek Karmelitom został odebrany i przeznaczony do sprzedaży. Prześledźmy zatem jak do tego doszło i kto w efekcie stał się właścicielem naramskiego majątku. Bo majatek od ruskich kupił nie ten, o którym dotychczas pisano ...
Czytaj dalej
Mogiła na skraju naramskiego lasu.
Na skraju naramskiego lasu, teraz już za cmentarnym płotem, jest mała, ziemna, samotna Mogiła, z kilkoma metalowymi krzyżami opartymi o drzewa. Do tej pory Mogiła ta była starannie utrzymana, zawsze na niej pojawiały się świeże kwiaty, paliły znicze. Wielu przyjezdnych zastanawiało się i zastanawia, kto jest w niej pochowany. Oto, co na temat tej mogiły można się dowiedzieć z ustnych, czasem spisanych przekazów mieszkańców.
Czytaj dalej
Krótka opowieść o długiej historii Naramy.
Wieś Narama to gmina wiejska położona obecnie w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Iwanowice. Zamieszkuje ją ok. 2000 mieszkańców. Położenie na mapie: 50°10′49″N 19°56′02″E. Odległość z Naramy do Krakowa wynosi około 10 km. Pierwsze pisemne wzmianki o Naramie pochodzą z 1360 roku. Możliwe, że Narama jest nawet starsza niż odnoszące się do niej XIV wieczne źródła pisane. Niektórzy twierdzą, że początków Naramy należy szukać w czasach państwa Wielkomorawskiego.
Czytaj dalej
Gromadzka Rada Narodowa w Naramie 1954-1961. Wspomnienia Pani Janiny Padacz z okresu jej pracy w Gromadzie
Gromadzka Rada Narodowa (GRN) w Naramie została utworzona w ramach reformy administracyjnej z 1954 roku i istniała do 1961 roku, kiedy została zlikwidowana, a jej obszar włączono do gromady Iwanowice, za wyjątkiem Kozierowa, który został włączony do gromady Michałowice. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad: Narama, Krasieniec, Damice i Żerkowice ze zniesionej gminy Iwanowice oraz Kozierów ze zniesionej gminy Michałowice w tymże powiecie. Siedziba GRN mieściła sie w b. naramskim dworze. Po likwidacji w 1961 roku naramskiej gromady, cała jej dokumentacja została przekazana do Gromady w Iwanowicach, gdzie była przechowywana. Niestety w 1985 roku, piwnice budynku Urzedu Gminy zostały zalane i zniszczeniu uległy przechowywane w nich dokumenty, w tym dokumentacji Gromad, które znajdowały się na obszarze obecnej Gminy Iwanowice.Aby choćby choćby częściowo odtworzyć historię GRN w Naramie, trzeba było szukać świadków. Na szczęście spotkałem Panią Janinę Padacz z Naramy, która pracowała w tej Gromadzie, doskonale pamięta te czasy i zgodziła się porozmawiać na ten temat.
Czytaj dalej
Trzeba sobie umieć radzić w życiu. Rozmowa z Janiną Padacz, pierwszą i długoletnią przewodniczącą KGW w Naramie.
W Naramie również funkcjonuje Koło Gospodyń Wiejskich. Powstało w 1969 roku i aktywnie działa do dziś. Na początku swojej działalności skupiało się głównie na wspieraniu lokalnych rolników oraz organizowaniu spotkań edukacyjnych dla kobiet. Członkinie KGW angażowały się w różnorodne projekty, takie jak kursy gotowania czy szycia, które miały na celu podniesienie umiejętności i samodzielności kobiet w społeczności. Ale oprócz działań typowych dla wszystkich Kół Gospodyń Wiejskich podejmowało również inicjatywy, które były specyficzne dla lokalnej naramskiej społeczności. Właśnie o tym mam przyjemność porozmawiania z Panią Janiną Padacz, inicjatorką powstania i długoletnią przewodniczącą KGW w Naramie.
Czytaj dalej
Eine kurze Erzählung über die lange Geschichte von Narama
Das Dorf und Sołectwo (Gemeinde) Narama liegt heute in der Woiwodschaft Kleinpolen, im Kreis Krakau, in der Gemeinde Iwanowice. Es wird von etwa 2000 Einwohnern bewohnt. Geographische Koordinaten: 50°10′49″N 19°56′02″E. Die Entfernung von Narama nach Krakau beträgt etwa 10 km. Die ersten schriftlichen Erwähnungen von Narama stammen aus dem Jahr 1360. Es ist möglich, dass Narama sogar älter ist als die schriftlichen Quellen aus dem 14. Jahrhundert. Einige behaupten, die Ursprünge von Narama seien in der Zeit des Großmährischen Reiches zu suchen. Vielleicht ist das so, doch der Zugang zu solchen Aufzeichnungen ist derzeit äußerst schwierig. Vielleicht wird es in der Zukunft einfacher, wenn die wertvollsten Sammlungen kirchlicher und ziviler Archive in Krakau vollständig digitalisiert werden. Bis dahin sollte man sich auf das konzentrieren, was uns bereits zur Verfügung steht, denn die vorhandenen Materialien sind schon reichlich!
Czytaj dalej
Une brève histoire de la longue histoire de Narama
Le village et la commune de Narama sont situés aujourd'hui dans la voïvodie de Petite-Pologne, dans le district de Cracovie, dans la commune d'Iwanowice. Environ 2000 habitants y résident. Position sur la carte : 50°10′49″N 19°56′02″E. La distance de Narama à Cracovie est d'environ 10 km. Les premières mentions écrites de Narama datent de l'année 1360. Il est possible que Narama soit encore plus ancienne que les sources écrites du XIVe siècle qui y font référence. Certains affirment que les origines de Narama remontent à l'époque de la Grande-Moravie. Cela pourrait être vrai, mais aujourd'hui, l'accès à de tels documents est très limité. Peut-être qu'à l'avenir, lorsque les collections les plus précieuses des archives ecclésiastiques et civiles de Cracovie seront entièrement numérisées, il sera plus facile d'y accéder. Pour l'instant, il faut se concentrer sur ce que nous avons, car il y a déjà suffisamment de matériaux originaux !
Czytaj dalej
Una breve historia sobre la larga historia de Narama.
El pueblo y la parroquia de Narama están actualmente ubicados en el voivodato de Pequeña Polonia, en el distrito de Cracovia, dentro del municipio de Iwanowice. En Narama viven aproximadamente 2000 habitantes. Ubicación en el mapa: 50°10′49″N 19°56′02″E. La distancia de Narama a Cracovia es de aproximadamente 10 km. Las primeras menciones escritas de Narama datan del año 1360. Es posible que Narama sea incluso más antigua que las fuentes escritas del siglo XIV que se refieren a ella. Algunos afirman que los orígenes de Narama deben buscarse en la época del Gran Estado de Moravia. Tal vez sea así, pero hoy en día el acceso a tales registros es extremadamente difícil. Quizás en el futuro, cuando las colecciones más valiosas de los archivos eclesiásticos y civiles de Cracovia estén completamente digitalizadas, será más fácil acceder a ellas. Por ahora, debemos concentrarnos en lo que tenemos, ¡porque los materiales primarios ya son bastantes!
Czytaj dalej
Una breve historia sobre la larga historia de Narama.
A vila e o distrito de Narama estão localizados na Polônia, na voivodia da Pequena Polônia (Cracóvia), no condado de Cracóvia, no município de Iwanowice. A vila possui cerca de 2000 habitantes. Localização no mapa: 50°10′49″N 19°56′02″E. A distância entre Narama e Cracóvia é de aproximadamente 10 km. As primeiras menções escritas sobre Narama datam do ano 1360. É possível que Narama seja ainda mais antiga do que as fontes escritas do século XIV que a mencionam. Alguns afirmam que as origens de Narama remontam ao período do Grande Estado Morávio. Talvez isso seja verdade, mas atualmente o acesso a tais registros é extremamente difícil. Talvez, no futuro, quando as coleções mais valiosas dos arquivos eclesiásticos e civis de Cracóvia forem totalmente digitalizadas, será mais fácil acessá-las. Por enquanto, devemos nos concentrar no que temos, pois já há uma quantidade considerável de materiais primários! O portal na internet (“Narama ontem e hoje”) fornece informações atuais úteis e necessárias para os habitantes de Narama. No site, também são apresentados conteúdos históricos em forma de breves esboços históricos, assim como extensas análises históricas que abordam eventos específicos da rica história de Narama ou descrevem figuras importantes, incluindo os proprietários da propriedade de Narama.