Kronika czyli co mieszkaniec Nramy wiedzieć powinien
 
 

Rys historyczny Naramy
(czyli, co każdy mieszkaniec  - i nie tylko - wiedzieć powinien)
-5-
Strony: 0  1  2   3  4  5   6  7  8  9 10  11  12  13  14  15  16  17
 


1000 r. n.e.
- W roku 1000r Kraków (pod linkiem kilkanaście fotografii z tego okresu wraz z opisem) dawna stolica państwa Wiślan stała się siedzibą biskupstwa. Bolesław Chrobry utworzył biskupstwo krakowskie. Utworzył czy też odtworzył o to toczą się spory historyków. Thietmar jako pierwszego biskupa krakowskiego wskazuje ustanowionego w r. 1000 Popona. Ale część źródeł wymienia jeszcze dwóch wcześniejszych biskupów Prohora i Procula (czy Proculfa), dając wiarę istniejącemu od dawna podaniu, że biskupstwo jako krakowskie istnieje co prawda dopiero od r. 1000, jednakże przedtem ziemia ta należała do diecezji morawskiej, która powstała około r. 976 i imiona tych dwóch biskupów morawskich, którzy najprawdopodobniej w Krakowie dłużej przebywali, dostały się do katalogów biskupów krakowskich. Raczej trudno przypuścić, aby imiona tych biskupów Prohora i Procula, mimo wszystko wyjątkowe i rzadko używane były wprost zmyślone.Prawdopodobnie też w tym czasie powstała przynajmniej jedna budowla sakralna na wzgórzu wawelskim (tzw. rotunda A), a możliwe że także kilka innych (rotunda B, rotunda C, tzw. budowla czworokątna).
 
1000 – 1138 r.n.e. – w tych latach władza na terenie wspólnego Państwa Polan, Wiślan, Ślęzan, Lędzian, Mazowszan, i innych plemion przechodziała z roąk jednych Piastów do następnych. Z tej dynastii spośród władców panujących między około 960 a 1138 rokiem trzech dostąpiło koronacji: w 1025 roku Bolesław I Chrobry, w tym samym roku Mieszko II Lambert i w 1076 roku Bolesław II Szczodry. Trzeba zaznaczyć, że państwo pierwszych Piastów miało charakter patrymonialny. Dwór książęcy (łac.) curia ducis był centralnym ośrodkiem władzy, do którego należała bliska rodzina panującego (wraz z osobnym dworem księżny), dostojnicy świeccy i duchowni i podlegający im niżsi urzędnicy, rycerstwo dworskie, opłacane z kiesy panującego, oraz pracownicy kancelarii książęcej i kapelan. „Z czasem rozmnożyła się liczba tego rycerstwa nadwornego bardzo, tak, że zaczęła dla panującego księcia stanowić bardzo poważne niebezpieczeńsłwo. cóż łatwiejszego jak o spisek przeciw księciu, a w takim razie książę nie posiadałby nawet zgoła żadnych grodków obrony. Pragnąc to niebezpieczeństwo od siebie uchylić, odpuścił książę Bolesław Krzywousty (ur. 20 sierpnia 1086[1], zm. 28 października 1138) rycerstwo to w pierwszych zaraz latach swego panowania, to jest na początku XII wieku ze swego dworn i osadził je na ziemi, obdarowując każdego rycerza pewną znaczną liczbą posiadłości ziemskich. Każdy tak obdarowany rycerz zakładał sobie w jednej z nadanych wsi swoje gniazdo, swoją siedzibę stalą, a ta wieś brała odtąd swą nazwę po jego imienin. W tych więc nazwach takich miejscowogei, gniazd rodowvch rycerstwa, przechowały się w znacznej części imiona rycerzy, innym pomnikom historycznym zgoła nieznane.” – pisał Franciszek Piekosiński w dziele „Rycerstwo polskie wieków średnich”
 
1121 - Skąd w historii o Naramie wzięła się osoba polskiego władcy Bolesława Krzywoustego? Historia ta wiąże się to z pochodzeniem rodów wołających i pieczętujących się znakiem „Nowina”, lub „Złotogoleńczyk”, w tym także właściceli Naramy. Legenda opowiada o rotmistrzu o imieniu Nowina, synu kotlarza, służącym Bolesława Krzywoustego. Sługa ten, podczas odwrotu po przegranej walce - wskutek zdrady wojewody krakowskiego Skarbimira - w bitwie z Rusinami w właśnie 1121 roku, kiedy koń władcy był już zmęczony i Bolesławowi groziło pojmanie, „Nowina” odstąpił księciu swojego. Wdzięczny Krzywousty nadał rotmistrzowi herb przedstawiający ucho kotła, na pamiątkę zawodu ojca bohatera, i miecz otłuczony. Błękitne pole tarczy herbowej jest upamiętnieniem przegranej bitwy. „Nowina” pojmany został później w Czechach wraz ze swym hetmanem i skuty z nim za nogę jednym łańcuchem. Dzielny rotmistrz uciął sobie nogę do kolana i umożliwił w ten sposób ucieczkę dowódcy, z nogą „Nowiny” przywiązaną do pasa. Dopiero po trzech dniach, kiedy hetman był już daleko, Nowina wezwał straże. Czesi docenili jego męstwo i po opatrzeniu rany odesłali Nowinę do Polski, gdzie w nagrodę dodano do jego herbu klejnot z nogą zakutą w złotą zbroję. Od klejnotu herb ten zwany jest też „Złotogoleńczyk”. Inni inaczej nieco tłumaczą okoliczności utraty nogi przez bohatera. Kaleką Nowina miał zostać broniąc pieszo, po oddaniu konia Krzywoustemu, swego pana albo na Psim Polu, albo w boju z Haliczanami. Również legenda o pobycie w niewoli i samookaleczeniu ma też pewną odmianę, według której król więżący „Nowinę”, doceniając jego miłość ojczyzny dał mu złoty goleń i klejnot herbowy. Nieważne, jaką przyjmiemy wersję, to „Nowina” był bohaterem! Pieczęcie średniowieczne z tym herbem należą do wielkich rzadkości, chyba najstarszą jest pieczęć Naciesława z Dobrosułowa z r. 1293. (obecne woj. wielkopolskie, pow. Leszczyński, gm. Krzemieniewo).

 

Strony: 0  1  2   3  4  5   6  7  8  9 10  11  12  13  14  15  16  17